έχει τεθεί προβληματισμός περί του τι είναι η ανθρώπινη αξιοπρέπεια,
θα ήθελα, όποιος επιθυμεί, να καταθέσει την άποψή του.
- Τι εννοούμε όταν αναφερόμαστε στην Ανθρώπινη Αξιοπρέπεια;
- Πότε λέμε ότι κάποιος είναι αξιοπρεπής άνθρωπος;
- Ποια τα γνωρίσματά του;
Δεν επιθυμώ το παρόν θέμα συζήτησης
να γίνει άλλο ένα πεδίο μάχης,
απλά, όποιος επιθυμεί, να καταθέσει την άποψή του
Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια δεν είναι μόνο θεμελιώδες δικαίωμα αυτή καθεαυτή, αλλά αποτελεί την ίδια τη βάση των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Η δε αποστέρηση των θεμελιωδών και απαράγραπτων δικαιωμάτων του ανθρώπου δεν είναι μόνο μία ατομική και προσωπική τραγωδία αλλά επίσης δημιουργεί συνθήκες κοινωνικής και πολιτικής αναταραχής, οι οποίες συχνά συνεπάγονται την χρήση βίας και την σύγκρουση μεταξύ των Λαών και των Κρατών. Κατά την πρώτη πρόταση της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια «αποτελεί τον ακρογωνιαίον λίθο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο».
Ποια είναι, τέλος, η σημασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας στην καθημερινή αντίληψη των ανθρώπων; Κατά την τρέχουσα σημασία της, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια συνίσταται στον αυτοσεβασμό και στην συνείδηση των δικαιωμάτων και της αξίας του ανθρώπου. «Βαρύς ο κόσμος να τον ζήσεις όμως για λίγη περηφάνεια άξιζε», κατά τον ποιητή Οδ. Ελύτη. «Ξέρω καλά πως ο θάνατος δεν νικιέται, μα η αξία του ανθρώπου δεν είναι η Νίκη, παρά ο αγώνας για τη Νίκη. Καί ξέρω ακόμα ετούτο το δυσκολότερο: δεν είναι ούτε ο αγώνας για τη Νίκη - η αξία του ανθρώπου είναι μια μονάχα, ετούτη: να ζεί και να πεθαίνει παλικαρίσια και να μην καταδέχεται αμοιβή. Κι ακόμα ετούτο, το τρίτο, ακόμα πιο δύσκολο: η βεβαιότητα πώς δεν υπάρχει αμοιβή, να μη σου κόβει τα ήπατα, παρά να σε γεμίζει χαρά, υπερηφάνεια και αντρεία», κατά τον πεζογράφο Νίκο Καζαντζάκη. «Τιμή σΆ εκείνους όπου στην ζωή των ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες. Ποτέ από το χρέος μη κινούντες• δίκαιοι κΆ ίσιοι σΆ όλες των τες πράξεις, αλλά με λύπη κιόλας κΆ ευσπλαχνία• γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν είναι πτωχοί, πάλΆ εις μικρόν γενναίοι, πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε• πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες, πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους. Και περισσότερη τιμή τούς πρέπει όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν) πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος, κΆ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε», κατά τον ποιητή Κ. Π. Καβάφη.
Ανθρώπινη αξιοπρέπεια σημαίνει αυτοσεβασμός, συνείδηση των δικαιωμάτων και της αξίας του ανθρώπου, σεβασμός και προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου χωρίς διάκριση λόγω εθνικής ή κοινωνικής προέλευσης, συμμετοχής σε εθνική ή άλλη μειονότητα, φυλής, φύλου, χρώματος, γλώσσας, περιουσίας, θρησκευτικών, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων. Σεβασμός και προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας σημαίνει σεβασμό και προστασία της μοναδικότητας του κάθε ανθρώπου. Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και η διαφορετικότητά του αυτή είναι άξια σεβασμού και προστασίας. Η ανθρώπινη προσωπικότητα είναι μοναδική, όχι ο Λαός ή το Έθνος. Το συλλογικό υποκείμενο από μόνο του δεν έχει ούτε υπεραξία ούτε αυταξία, παρά μόνο στο μέτρο που αποτελείται από τα δεδομένα ατομικά υποκείμενα και όχι από κάποια άλλα. Αυτό, λοιπόν, που είναι άξιο προστασίας είναι κάθε ατομικό υποκείμενο χωριστά, ως μονάδα επί τη βάσει της οποίας διαμορφώνεται το συλλογικό υποκείμενο, και όχι το συλλογικό υποκείμενο επί τη βάσει του οποίου διαμορφώνονται τάχα τα ατομικά υποκείμενα ως μονάδες. ¶νθρωπος χωρίς συμμετοχή σε Λαό ή Έθνος δύναται να υπάρξει. Λαός ή Έθνος χωρίς Ανθρώπους είναι λογικά και εννοιολογικά αδύνατον. Προφανώς και ο Λαός ή το Έθνος, ως συλλογικά υποκείμενα, επιδρούν στην διαμόρφωση των ατομικών υποκειμένων, όπως ακριβώς το παρελθόν επιδρά στην διαμόρφωση του παρόντος. ¶παξ όμως και τα ατομικά υποκείμενα έχουν πλέον διαμορφωθεί, το Έθνος δεν είναι τίποτα περισσότερο – εκτός ίσως από Ιστορία, Μνήμη και Ιδέα - από το σύνολο αυτών των υποκειμένων. Το να τίθεται, λοιπόν, σε κίνδυνο η ανθρώπινη αξιοπρέπεια με την αιτιολογία ότι συντρέχουν λόγοι γενικού κοινωνικού ή δημοσίου συμφέροντος ή ακόμα και λόγοι υπέρτερου εθνικού συμφέροντος είναι λογικά άτοπο αφού η ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι μακράν υπέρτερη αυτών. Το κράτος – ως Κράτος Δικαίου - υπάρχει πρώτα απΆ όλα για να σέβεται και να προστατεύει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Αν, αντίθετα, θέτει σε κίνδυνο την ανθρώπινη αξιοπρέπεια έστω και με το πρόσχημα της διασφάλισης της δική του ύπαρξης, τότε το κράτος παύει να έχει λόγο ύπαρξης...
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου